Δύο αμερικανοί επιστήμονες, οι Βίκτορ Αμπρος και Γκάρι Ράφκαν, κέρδισαν φέτος το Νομπέλ Ιατρικής για την ανακάλυψή τους σχετικά με το microRNA και τη σημασία του στην ρύθμιση της γονιδιακής έκφρασης. Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση της επιτροπής, οι δύο επιστήμονες αναγνώρισαν έναν μηχανισμό που είναι καθοριστικός για τη ζωή.
Η ανθρώπινη ζωή βασίζεται σε τρισεκατομμύρια κύτταρα κάθε ένα εκ των οποίων περιέχει το ίδιο DNA. Παρόλο που τα κύτταρα έχουν πρόσβαση στην πλήρη γενετική πληροφορία, ενεργοποιούν μόνο αυτά τα γονίδια που χρειάζονται για τη λειτουργία τους. Για παράδειγμα, διαφορετικά γονίδια χρησιμοποιούνται από τα κύτταρα του μυϊκού ιστού σε σχέση με αυτά του εντέρου. Στην πυρήνα του κυττάρου, το DNA μεταγράφεται σε mRNA, το οποίο στη συνέχεια εξέρχεται και κατευθύνεται για να μεταφραστεί σε πρωτεΐνες.
Η διαδικασία με την οποία τα κύτταρα χρησιμοποιούν μόνο τα απαραίτητα γονίδια για την παραγωγή πρωτεϊνών υπήρξε ένα από τα κεντρικά ζητήματα της βιολογίας. Στα τέλη του 20ού αιώνα, πολλοί πίστευαν ότι το θέμα είχε επιλυθεί, καθώς είχαν ανακαλυφθεί διάφοροι μεταγραφικοί παράγοντες. Ωστόσο, η έρευνα των Αμπρος και Ράφκαν αποκάλυψε ότι η κατανόησή μας για το θέμα ήταν ακόμα ελλιπής.
Οι δύο επιστήμονες χρησιμοποίησαν ως πειραματόζωο το Caenorhabditis elegans, έναν μικροσκοπικό σκουλήκι που έχει περίπου 1000 εξειδικευμένα κύτταρα. Μελετώντας δύο διαφορετικά στελέχη του, ανακάλυψαν ότι το γονίδιο lin-4 δημιουργεί ένα μικρό μόριο RNA (microRNA) που ελέγχει την έκφραση του γονιδίου lin-14, ρυθμίζοντας έτσι την ανάπτυξη του πειραματόζωου.
Σήμερα γνωρίζουμε ότι στον ανθρώπινο οργανισμό υπάρχουν πάνω από 1000 διαφορετικά microRNA που ελέγχουν τη σύνθεση πρωτεϊνών. Χάρη στη δουλειά των Αμπρος και Ράφκαν, κατανοούμε καλύτερα τους μηχανισμούς που διέπουν τη λειτουργία των κυττάρων, κάτι που αποτελεί θεμέλιο για μελλοντικές εφαρμογές στην ιατρική και τη βιολογία.
Αν και προς το παρόν δεν υπάρχουν άμεσες εφαρμογές της ανακάλυψής τους, η κατανόηση αυτών των διαδικασιών είναι ορατή στην ανάπτυξη θεραπειών στο μέλλον. Για το λόγο αυτό, η σημασία της ανακάλυψής τους κρίθηκε εξαιρετικά μεγάλη, γι’ αυτό και τους απονεμήθηκε το Νομπέλ Ιατρικής.
Πηγή: tovima.gr
